ارایه گزارش تعهدات، دستاوردها و پلان های آینده اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی در برنامه حساب‌دهی دولت به ملت

رهبری اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی با اشتراک در برنامه حساب‌دهی دولت به ملت در مرکز اطلاعات و رسانه‌های حکومت، در سه محور اساسی صحبت نمودند:

1- تعهدات اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی در سال مالی 1398؛

2- دستآوردهای سال مالی 1399؛

3- و برنامه های سال های آینده و از جمله پلان عمل سال مالی 1400.

بانو ندیمه سحر رئیس اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی در آغاز این نشست به معرفی و هدف ایجاد این اداره پرداخته گفت:  هدف اساسی اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی ارایه خدمات آموزشی با کیفیت، مبتنی بر قابلیت و شایستگی، مؤثر و همچنین کم‌هزینه و قابل دسترس است.

وی افزود: فعلاً اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی دارای 382 مرکز آموزشی در 34 ولایت کشور در 253 ولسوالی می‌باشد. این مراکز در 12 سکتور دارای اولویت و در 12 کلستر شغلی طی سه برنامه آموزشی تحت پوشش قرار گرفته است. علاوه بر این‌که اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی یک اداره جوان و نو تأسیس است؛ اما در حال حاضر به سرعت در حال پیشرفت و گسترش می‌باشد.

 بانو سحر با اشاره به تعهدات سال مالی 1398 گفت: از جمله 22 فعالیت پلان شده، 18 پلان آن تطبیق و 4 پلان آن در حال اجراء می‌باشد. وی  دستاوردهای این اداره را در 5 بخش ذیل نموده چنین شرح داد:

بخش اول؛  تنظیم چارچوب تقنینی: در این بخش تهیه قانون اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی که بخشی از فعالیت‌های پلان‌شده در سال 1399 بود، نهایی و پس از تأییدی کمیته بین‌الوزارتی و کمیته قوانین، به کابینه جمهوری اسلامی افغانستان ارایه و در سال 1400 توشیح و نافذ خواهد شد. همچنین ترتیب سه طرزالعمل و شش لایحه، بخش دیگری از فعالیت‌های اداری تعلیمات تخنیکی و مسلکی در سال گذشته مالی بود، که انجام شده است. قرار است در سال 1400 مالی لوایح وطرزالعمل‌های کاری تحت نظر کمیته‌های نورماتیف انکشاف داده شود. همچنین در استراتژی این اداره 12 طرح توسعوی و انکشافی وجود دارد که قرار است در سال‌های آینده و سال 1400 مالی مورد تطبیق قرار گیرد.

بخش دوم؛ افزایش دسترسی و مشارکت فراگیر آموزش های فن-حرفوی و مسلکی: در این بخش که در سال 1398 یک گروه مورد هدف آموزش قرارداشت، به دوازده گروه مورد هدف آموزش افزایش یافته است که اقشار آسیب پذیر جامعه را شامل می‌شود. این گروه‌ها شامل خانم‌ها، عودت کنندگان و مهاجرین، جوانان بیکار و بیسواد، محبوسین و سایر اقشار را تحت آموزش قرار می‌دهد. تعداد شاگردان از 15 هزار به 68 هزار، تأسیس مراکز آموزشی در سال 1398 از 42 به 308  رسیده و در سال 1399 به تعداد 74 مرکز جدید ایجاد شده که تعداد مراکز در سال 1399 به 382 مرکز افزایش نموده که به لحاظ پوشش جغرافیایی از 200 ولسوالی به  253 ولسوالی توسعه یافته است.

بخش سوم؛ بهبود کیفیت خدمات تعلیمات تخنیکی و مسلکی: به اساس نیازمندی‌های بازارکار، به تعداد 9 رشته آموزشی طوری مورد بازنگری قرار گرفته است که قابلیت محور و کار محور باشد. همچنان به تعداد 371 استاد ماهر استخدام، 42 تن استادان از طریق اعزام به کشور هندوستان تحت آموزش های ارتقای ظرفیت قرار گرفته و بیشتر از 1000 تن استادان دیگر شامل برنامه ارتقای ظرفیت در داخل کشور گردیده است. بانو سحر افزود: 21 مرکز آموزشی تجهیز گردیده است و قرار است 80 مرکز دیگر در سال آینده با کمپوتر لب مجهز گردند. با تجهیز این مراکز به تعداد 15473 تن شاگردان ذکور و به تعداد 4343 تن شاگردان اناث و در مجموع 19816 تن مستفید خواهند گردید.

بخش چهارم؛ آموزش های مادام العمر و ارتباط آن با بازارکار: آموزش های مادام‌العمر در سه بخش مهارتی تقسیم شده است. مهارت سطح اول و دوم در لیسه‌ها، مهارت سطح دوم در انستیتوت ها و مهارت چهارم در سطح لیسانس در پوهنتون علوم کاربردی (انستیتوت تحصیلات عالی) تحت پوشش قرار داده خواهد شد. آموزش در پوهنتون علوم کاربردی در سه رشته (زراعت کاربردی، انجینری برق و انجینری اتومیخانیک) روی دست گرفته شده است. در این زمینه هم با بازار کار و هم با سکتور خصوصی اقدامات صورت گرفته است. همچنان برای فراهم سازی زمینه اشتغال برای فارغین تعلیمات تخنیکی و مسلکی تا هنوز بیشتر از 35 تفاهمنامه با سکتورهای دولتی و خصوصی به امضاء رسیده است تا زمینه کاریابی و کار آموزی مساعد گردد.

بخش پنجم؛ بهبود مدیریت چارچوب سازمانی: در این قسمت از برنامه های این اداره نیز فعالیت های اساسی انجام شده است. ساختار تشکیلاتی مورد بازنگری قرار گرفته و تمامی بست های عالی رتبه که شامل بست اول و بست دوم می‌باشد، از طریق رقابت آزاد استخدام گردیده است. پلان اصلاحات نیز بیشتر از 70 فیصد تطبیق شده و 30 فیصد آن مربوط به برنامه های میان مدت و بلند مدت در حال اجراء می‌باشد. همچنان در قسمت انکشاف سیستم ها، منابع بشری، بخش مالی و اداری، ساده سازی پروسه های کاری  و تمامی کارمندان مرکزی و ولایتی بایومتریک شده اند.

وی علاوه کرد که در مراکز اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی در سال 1399 خورشیدی به تعدادی 45627 هزار شاگرد جدیدالشمول در مرکز و ولایت‌های کشور جذب شده که 22 فیصد آنان را دختران تشکیل می‌دهند و در حال حاضر تعدادی مجموعی شاگردان و دانش‌جویان مکتب‌ها و انستیتوت‌های تخنیکی و مسلکی به 68 هزار تن می‌رسد و قرار است در سال 1400 به تعداد 20 هزار شاگرد جدیداً جذب گردد.

بانو سحر همچنان گفت اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی در بخش بهبود کیفیت خدمات آموزشی نیز به دستاوردهایی دست یافته است. ارتقای ظرفیت تخصصی اساتید، بازنگری نصاب درسی و تجهیز مراکز آموزشی بخشی از این دستاوردها است. وی گفت: در سال 1399 نصاب تعلیمی 9 رشته بازنگری و این رشته‌ها قابلیت‌محور و کارمحور شده است. همچنین در عرصه ارتقای ظرفیت تخصصی و تحصیلی استادان، تقربیا 371 استاد جدید استخدام شده و 42 تن استاد برای ارتقای ظرفیت تحصیلی شان به کشور هند فرستاده شده و همچنین بیشتر از  1000 تن استاد در داخل کشور برای ارتقای تخصص شان تحت آموزش قرار گرفته‌اند.

بانو سحر در ادامه، به برنامه‌های سال آینده اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی پرداخته گفت که قرار است که در سال 1400 انستیوت تحصیلات عالی در سه رشته ایجاد شود.

به گفته او، طرح ایجاد این پوهنتون از سوی مقام عالی ریاست جمهوری و شورای عالی منابع بشری تائید گردیده و مراحل انکشاف طرح توافق آن با وزارت تحصیلات عالی و انکشاف نصاب و جذب استادان در میان گذاشته شده است.

در ادامه برنامه حسابدهی دولت به ملت، عبدالحمید اکبر معاون امور اکادمیک اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی سایر برنامه‌ها و پلان‌های سال‌های آینده و از جمله سال مالی 1400 را ارایه کرده گفت: فعالیت های پلان شده اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی در مطابقت به آجندای انکشاف ملی و با درنظرداشت ضروریات اقتصادی و اجتماعی افغانستان و مارکیت کار جهانی عیار گردیده است. آقای اکبر گفت فعالیت های پلان شده این اداره در چهار بخش عمده تقسیم می‌شود:

بخش اول؛ چارچوب تقنینی: وی گفت به منظور تقویت، بهبود و انکشاف سیستم تعلیمات تخنیکی و مسلکی و تفکیک تعلیمات تخنیکی و مسلکی از تعلیمات عمومی ما نیازمند تدوین یک چارچوب تقنینی هستیم. بنابرین، ما قانون اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی را آماده کرده به کابینه جمهوری اسلامی افغانستان ارایه کردیم و در سال 1400 در نظر است به پارلمان کشور ارایه گردد. امیدواریم مورد تأیید قرار گیرد. همچنان به تعداد 8 سند تقنینی دیگر که به منظور رُشد کیفیت و انکشاف سیستم تعلیمات تخنیکی و مسلکی در نظر گرفته شده است، در سال آینده طی مراحل و نهایی خواهد شد.

بخش دوم؛ افزایش دسترسی به تعلیمات تخنیکی و مسلکی: آقای اکبر گفت در این بخش 4 فعالیت پلان شده است که در سال آینده مورد تطبیق قرار گیرد. این فعالیت ها عبارتند از توسعه و پوشش جغرافیایی مراکز آموزش های تخنیکی و مسلکی به 450 ولسوالی می‌باشد. تا اکنون مراکز آموزشی از 235 ولسوالی به بیشتر از 260 ولسوالی توسعه یافته است. وی گفت متأسفانه هنوز هم 155 ولسوالی از آموزش های تخنیکی و مسلکی محروم هستند و ما در صدد هستیم تا پنج سال آینده مراکز آموزشی را در تمام ولسوالی های افغانستان گسترش دهیم. آقای اکبر گفت در سال 1400 در نظر داریم با ایجاد 80 مرکز جدید تعداد مراکز را از 382 به 450 مرکز افزایش دهیم. وی گفت فعالیت دومی اینست که در سال 1400 سه کمپلکس را در سه ولایت کشور تأسیس کنیم و در پنج سال آینده هشت کمپلکس را در هشت زون کشور ایجاد می‌کنیم. فعالیت سومی در سال 1400 جذب 20 هزار شاگرد جدید است و در پنج سال آینده باید تعداد شاگردان به 120 هزار برسد. فعالیت چهارمی عبارت از افزایش گروه های مورد هدف آموزش میباشد. قرار است در سال 1400 مالی سه گروه مورد هدف آموزش که خانم‌ها در دهات، شاگردان و خلیفه کاران را در بازارکار شامل می‌شوند، میباشد.

بخش سوم؛ بهبود کیفیت در ارایه تعلیمات تخنیکی و مسلکی: این بخش شامل بازنگری نصاب تعلیمی؛ نیازسنجی پیداگوژیکی 450 تن استاد از 34 ولایت؛ ارتقای ظرفیت بیشتر از 1000 تن استاد در داخل و خارج از کشور؛ بازسازی، ترمیم و تجهیز 34 مرکز جدید و توجه خاص و جدی به بلند بردن میزان اشتغالزایی فارغین مراکز آموزش های تخنیکی و مسلکی می‌باشد. آقای اکبر افزود، اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی منبعد میزان موفقیت برنامه های خود را به اساس اشتغالزایی فارغین خویش انجام خواهد داد.

بخش چهار؛ آموزش‌های مادام‌العمر: رهبری اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی به این باور است که آموزش های تخنیکی و مسلکی تنها در صنوف درسی خلاصه نمی‌شود، بلکه باید در ورکشاپ های کاری، بازارکار و ساحات کاری نیز گسترش داده شود. بنابرین در این قسمت در نظر است در سال 1400 مالی از طریق هزینه کمتر و کیفیت بهتر این آموزش ها به تمام نقاط افغانستان قابل دسترس گردد. در این قمست ما پلان داریم که بهترین ویدیوهای آموزشی و چپترنوت‌ها را در دورترین نقاط کشور برسانیم تا شهروندان عزیز از آن مستفید گردند. همچنان برنامه‌های آموزش از راه دور و آموزش آنلاین نیز در نظر است که امیدواریم در سال‌های آینده مورد تطبیق قرارگیرد.

آقای اکبر که از اهمیت تعلیمات تخنیکی و مسلکی سخن می‌گفت افزود: در سال 1400 انستیتوت تحصیلات عالی ایجاد می‌گردد که زمینه ارتقای تخصصی و مسلکی به مدارج بلند علمی میسر خواهد شد. وی گفت در این صورت جایگاه علمی، اجتماعی و اقتصادی تعلیمات تخنیکی و مسلکی به صورت اساسی تغییر خواهد کرد و اهمیت آن نیز به خوبی قابل درک خواهد بود. 

در قسمت سوم برنامه حساب‌دهی دولت به ملت، محمد ادریس اعظم معاون امور مالی و اداری اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی، گزارشی از مصارف بودجه و پیشرفت پروژه‌های انکشافی را ارایه کرده گفت: گزارش مالی این اداره در شش بخش ترتیب گردیده که عبارت اند از: اصلاح ساختار تشکیل اداری، مصرف بودجه، پلان اصلاحات، انکشاف سیستم، پروژه های انکشافی اداره و مبارزه با فساد اداری.

وی تصریح کرد: در سال 1399 مالی برای اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی 1.7 میلیارد افغانی بودجه عادی در نظر گرفته شده بود که 95٪ آن به مصرف رسیده است. همچنان 291 میلیون افغانی بودجه انکشافی تخصیص داده شده بود که 94٪ آن به مصرف رسیده است.

آقای اعظم افزود: در بخش پروژه های انکشافی درسال 1399 به تعداد 11 پروژه انکشافی ساختمانی داشتیم که به 25 پروژه فرعی تقسیم گردیده است  که از جمله 6 پروژه آن تکمیل و آماده بهره برداری میباشد. درسال 1400 نیز 6 پروژه دیگر داریم که کار آن آغاز خواهد شد. در سال 1399 با همکاری کشور دوست آلمان 21پروژه ترمیم و تجهیز انستیتوت را به پایان برسانیم و در سال 1400 کشور آلمان با همکاری بانک جهانی 24 پروژه ترمیم و تجهیز انستیتوت را آغاز خواهیم نمود.

در بخش ساختار تشکیلاتی: اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی دارای 8502 نفر تشکیل می‌باشد که 38٪ آن حمایوی و 62٪ آن کارمندان آکادمیک را احتوا می‌کند. در سال 1399 به تعداد 615 نفر جدیداً استخدام گردیده و در سال 1400 قرار است تعداد 900 بست دیگر نیز استخدام گردد.

در بخش اصلاحات سازمانی: پلان اصلاحات سازمانی را با همکاری بانک جهانی تهیه گردیده که دارای 70 ماده و در 6 بخش تقسیم شده است که هم بخش اکادمیک  و هم بخش مالی و اداری را پوشش میدهد و درسال جاری 30٪ آن عملی شده است.

در بخش انکشاف سیستم: سیستم مالی اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی انکشاف داده شده و فعلاً از سیستم AFMIS استفاده می‌گردد. و همچنان سیستم راجستریشن کارمندان و یا Payroll را جهت تادیه معاشات کارمندان فعال گردیده است. برعلاوه با همکاری اداره تدارکات ملی، سیستم تدارکات الکترونیکی نیز در این اداره فعال گردیده است.

همچنان سیستم منابع بشری یا HRIMS را در سه مادیول آن که عبارت از: بایومتریک، تشکیل اداره و و لایحه وظایف می باشد، فعال نمودیم.

درسال 1400 با همکاری کمیسیون اصطلاحات اداری و خدمات ملکی دو بخش دیگر سیستم HRMIS را که عبارت از: سوانح کارکنان و بخش استخدام میباشد نیز فعال خواهیم کرد.

در سال جاری بعضی چالش های در قسمت تقسیم بودجه برای واحد های دومی که عبارت از آمریت های ولایتی میباشد، وجود داشت که خوشبختانه با ایجاد یک نورم و طرزالعمل این مشکل حل و توازن رعایت گردید. مشکل دیگری در قسمت استخدام اساتید حق الزحمه بود، که این مشکل نیز با ایجاد طرزالعمل حل گردید.

درسال 1400 پلان داریم تا طرزالعمل حفظ و نگهداری دارائی ها را تنظیم و تهیه نماییم که با تهیه این طرزالعمل، از یک طرف میکانیزم فعالیت ها مشخص می گردد و از سوی دیگر در حفظ دارایی های عامه ممد واقع خواهد شد.

در بخش مبارزه با فساد اداری: به منظور مبارزه با فساد اداری، قرار است لایحۀ آن تهیه گردد تا در سال آینده کارها با شفافیت هرچه بهتر انجام پذیرد. آقای اعظم تأکید کرد که تمام کارمندان این اداره بایومتریک گردیده و هیچگونه کارمند خیالی در این اداره وجود ندارد.